Paus Pius XII
De zwijgende Paus
Feestdag: 9 oktober
Pius XII werd geboren als geboren als Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelliop 2 maart 1876 in Rome. Hij overleed op 9 oktober 1958 in Castel Gandolfo, Italië. Pius XII overleed aan de hik. Zijn gehik werd veroorzaakt door keelkanker.
Hij was hoofd van de katholieke kerk en soeverein van Vaticaanstad van 2 maart 1939 tot aan zijn dood in 1958. Vóór zijn verkiezing tot paus was hij secretaris van de afdeling Buitengewone Kerkelijke Zaken , pauselijke nuntius in Duitsland en kardinaal staatssecretaris, in welke hoedanigheid hij werkte om verdragen te sluiten met Europese en Latijns-Amerikaanse naties, zoals de Reichskonkordat met nazi-Duitsland.
Tijdens zijn regeerperiode als paus werd het pausdom geconfronteerd met de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog (1939-45), het misbruik van de nazi-, fascistische en Sovjetregimes, de verschrikkingen van de Holocaust, de uitdaging van de naoorlogse wederopbouw en de dreiging van het communisme en de Koude Oorlog. Door zijn bewonderaars als een asceet en "heilige van God" beschouwd, werd Pius door anderen bekritiseerd vanwege zijn vermeende "openbare stilzwijgen" in het licht van genocide en zijn schijnbaar tegenstrijdige beleid van onpartijdigheid tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar fervent anticommunisme tijdens de naoorlogse periode.
Op 19 december 2009 verklaart het Vaticaan meldt dat paus Benedictus XVI zijn voorganger Pius XII "eerbiedwaardig" heeft verklaard. Dat heeft de Congregatie voor de Heiligverklaringen van het Vaticaan plechtig verkondigd. Hierdoor zou de zaligverklaring van deze vorige paus een stap dichterbij kunnen zijn gekomen. Echter Paus Benedictus XVI heeft de zaligverklaring van zijn voorganger Pius XII voorlopig uitgesteld. Volgens pater Peter Gumpel, postulator voor de zaligspreking van Pius XII, omdat hij de goede relatie met de joodse gemeenschap niet wil verstoren.
Vanaf 2 maart 2020 stelde het Vaticaan de geheime archieven open van deze omstreden paus. Er wordt hem verweten dat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog geen stelling heeft ingenomen tegen het naziregime. Zo’n 200 wetenschappers krijgen inzage in de 16 miljoen documenten. Jan De Volder, kerkhistoricus aan de KU Leuven, is een van de onderzoekers die de archieven binnenkort zal gaan inkijken.
Pius XII heeft persoonlijk minstens 15.000 Joden gered en was al vroeg op de hoogte van de Holocaust, zegt de Duitse historicus Michael Feldkamp, die het bewijs levert van zijn bevindingen in de archieven van het Vaticaan. Hij zegt dat Pius XII kort na de Wannsee-conferentie een rapport over de Holocaust naar de Amerikaanse regering heeft gestuurd, maar dat ze hem niet geloofden.
Paus Benedictus XVI heeft de zaligverklaring van zijn voorganger Pius XII voorlopig uitgesteld. Volgens pater Peter Gumpel, postulator voor de zaligspreking van Pius XII, omdat hij de goede relatie met de joodse gemeenschap niet wil verstoren.
Zijn opvolger ws Johannes XXIII.
