Ons' Lieve Heer op Solder
Op 31 oktober 1517 – ruim vijfhonderd jaar geleden – publiceert Maarten Luther, een Duitse monnik en theoloog, zijn 95 stellingen: een spraakmakend betoog waarin hij misstanden binnen de katholieke kerk aankaart. Zo had de geestelijkheid te veel macht en rijkdom en waren de geestelijken erg corrupt. Het document leidt tot grote onrust binnen de rooms-katholieke kerk en luidt het begin van de reformatie in
De kritiek op de Rooms-katholieke kerk, gecombineerd met de nodige armoede en haat tegen de Spaanse inmenging, vormden de aanleiding voor de Beeldenstorm van 1566.
De Spaanse katholieke leider van de Nederlanden, Filips II, is woedend over de beeldenstorm. Hij stuurt zijn beste generaal, de hertog van Alva, met een leger van tienduizend man van Spanje naar de Nederlanden. Alva moet orde op zaken stellen en de schuldigen aan de beeldenstorm bestraffen.
De Beeldenstorm leidde dus indirect tot het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog met Spanje (1568 tot 1648) en het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Na 1648 werd in de gehele Republiek der Verenigde Nederlanden de katholieke eredienst verboden. De katholieken moesten hun kerken afstaan en kwamen niet meer in aanmerking voor de meeste ambten, maar zij werden niet verdreven en missen in schuilkerken werden gedoogd.
Er kon zelf tegen betaling van recognitiegelden, dit waren enorme geldbedragen, een vergunning worden verkregen voor het oprichten van een schuilkerk. Er waren dan wel regels aan verbonden. De kerken werden ingericht in bestaande gebouwen en ze mochten op geen manier van buiten als zodanig herkenbaar zijn.
Eén van deze gedoogde kerken was de Ons’ Lieve Heer op Solder. Deze huis- of schuilkerk werd gewijd aan Sint Nicolaas.
In 1661 werden drie panden gekocht door ondernemer Jan Hartman. Het betrof het hoekhuis aan de Oudezijds Voorburgwal 40 en twee aangrenzende steegwoningen. De benedenverdiepingen van de panden werden ingericht als woning van de heer Hartman.
De schuilkerk werd ingericht op de bovenste drie verdiepingen van de drie panden. Daardoor is er een hoge ruimte ontstaan met dubbele galerijen over de lange zijden.
De kerk was te bereiken vanuit het huis via een steektrap. Deze kwam langs een kleine ruimte, ingericht als slaapkamer voor de kapelaan. De kerk was ook apart toegankelijk via een houten steile spiltrap in de Heintje Hoeksteeg.
In de 19e eeuw verloren de schuilkerken hun functie. In 1888 werd de schuilkerk onderdeel van een museum Ruim 80 jaar later in 1969 werd de kerk grondig gerenoveerd.
De kerk ziet er in de huidige toestand niet meer zo uit zoals Jan Hartman hem kende. Tijdens de grootschalige restauratie die in 2015 is afgerond, is er veel veranderd.
Deze schuilkerk is gelegen in de binnenstad van Amsterdam, op de hoek van de Oudezijds Voorburgwal en de de Heintje Hoekssteeg.
Nadat de kerk overbodig was geworden is deze gelukkig wel bewaard gebleven. Door de nieuwe functie van museum is het mogelijk om deze prachtige schuilkerk te bezoeken.
Museum Ons' Lieve Heer op Solder
Oudezijds Voorburgwal 38-40
1012 GD Amsterdam
Telefoon : +31 (0)20 624 66 04 (Ma tot Vr)
Email: info@opsolder.nl
Homepage: https://opsolder.nl/
