Heilige Margaretha van Schotland

1045-1093 (Patroonheilige van Schotland)

Feestdag: 16 november

Je komt ze in Lourdes overal tegen: beelden van heiligen. Op de eerste plaats natuurlijk de afbeeldingen van Maria en Bernadette. Maar ook tal van andere heiligen hebben op of rond het heiligdom een plekje gevonden. Vanaf hun sokkel of schilderij zien ze dagelijks duizenden pelgrims passeren, vaak zonder dat dezen zich realiseren aan wie ze voorbij lopen.

Wie in Lourdes langs de grot loopt, de baden passeert en nog verder doorgaat tot aan de brug over de Gave, ziet aan het einde aan zijn linkerhand een groot bronskleurig beeld staan. Het staat een beetje weggedrukt tegen de bosrand, maar toch duidelijk zichtbaar. En blijkbaar ook vindbaar, want er staan altijd verse bloemen bij en soms branden er kaarsjes. Vermoedelijk van Schotse pelgrims, want dit is het beeld van de heilige Margaretha van Schotland. Zij werd geboren op 1045 in Mecseknádasd, Hongarije.
Overleden: 16 november 1093, Edinburgh Castle, Edinburgh, Verenigd Koninkrijk.

Zij werd rond 1046 geboren. Niet in Schotland, maar in Reska in Hongarije, waarnaar haar vader verbannen was. Margaretha was de kleindochter van koning Edmond Ironside van Engeland, maar ze was ook familie van St. Stephanus I van Hongarije. Haar vader, koning Eduard Atheling was getrouwd met prinses Agatha van Hongarije. 0p haar elfde kwam Margaretha alsnog naar Engeland. Ze verbleef aan het hof van de heilige Eduard III de Belijder.

Na de slag bij Hastings die in 1066 werd gewonnen door Willem de Veroveraar vluchtte Margaretha naar Schotland en trouwde daar met koning Malcolm III. Ze kregen acht kinderen, van wie één zoon (David van Schotland) later ook heilig werd verklaard. Zelf spande Margaretha zich enorm in voor de verspreiding van het geloof en voor de naastenliefde. Zo gaf ze dagelijks 300 arme mensen te eten. Met behulp van aartsbisschop St. Lanfranc van Canterbury zette ze zich in voor een Schotse kerk en regering, die meer voldeden aan de Europese normen van die tijd. Ze stichtte kloosters, kerken en scholen. In 1072 stichtte ze samen met haar man in Dumfermline een abdij, waar ze ook werd begraven.

In de ogen van haar onderdanen was Margaretha bij leven al een heilige, omdat ze eenvoudig gekleed ging en de armen en de zieken hielp. Ze overleed op 16 november 1093 in Castle, Edinburgh, Verenigd Koninkrijk. Op haar sterfbed hoorde ze nog net, dat haar echtgenoot en zonen gevallen waren in een veldslag die zij hen afgeraden had. Margaretha werd in 1250 heilig verklaard door paus Innocentius IV.

Haar officiële kerkelijke feestdag is 16 november. Maar de Schotten vieren haar feest twee keer per jaar: op 10 juni en op 16 november. En dat terwijl het land al enkele eeuwen overwegend protestants is. Aan de voet van het kasteel van Edinburgh staat nog de kapel waar Margaretha dagelijks de mis bijwoonde. Haar relieken zijn ten tijde van de reformatie verspreid geraakt. Een deel ervan bevindt zich in Spanje en een deel in Frankrijk.