Zalige Edward Poppe

Feestdag: 10 juni

In België is het Edward Poppe, die de grote stoot geeft tot een algemene opleving van het godsdienstonderwijs. Hij was een Vlaamse (Belgische) priester met een bijzondere voorliefde en aandacht voor de armen, de jongeren en de heiligheid van de priesters. Hij was een apostel en heraut van deze tijd, vooral van de Eucharistie, van Maria-Middelares en van de liefde tot de Kerk. Poppe geeft in de lijn van de communiedecreten van Pins X een methode, gericht op de godsdienstige opvoeding rond de eucharistie (Eucharistische Kruistocht). Zijn ideeën werden catechetisch verder uitgewerkt door de Zusters van Vorselaar in hun ,,Godsdienstmethodiek”.

Edward Poppe werd geboren in Temse bij Sint-Niklaas, Oostvlaanderen (België) op 18 december 1890, in een bescheiden bakkersgezin. De dag na zijn geboorte werd hij gedoopt in de parochiekerk en men gaf hem de namen Edward Johannes Maria. Op 20 maart 1902 deed hij zijn Eerste Communie. In het jaar 1907, toen hij als oudste van het kroostrijk gezin en amper 17 was, stierf zijn vader. Poppe werd van dit ogenblik af praktisch "de vader" in het huishouden. Tijdens zijn schooljaren werd hij lid van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond en 1909 besloot hij priester te worden ten dienste van "arm Vlaanderen", dat hij van huis uit en in de studentenbeweging had leren kennen en liefhebben.

Terwijl Poppe studeerde, nam hij tevens de leiding van de hele familie op zich. Hij bezocht het kleinseminarie te Sint-Niklaas-Waas van 1905 tot 1910, tot hij soldaat werd om zo zijn broer van de dienstplicht te verlossen. Tijdens zijn diensttijd studeerde hij wijsbegeerte aan de universiteit te Leuven. Na zijn diensttijd trad hij te Leuven op 13 maart 1912 in het Instituut Leo XIII waar hij op 20 oktober van hetzelfde jaar de tonsuur (of kruinschering) ontving. In Leuven las hij het boek van "De ware Godsvrucht tot Maria" van de heilige Louis-Marie Grignion de Montfort. Dit drukte op zijn verder leven het teken van een vurige verering van Onze Lieve Vrouw.

In het jaar 1913 behaalde Poppe de graad van doctor in de wijsbegeerte en in het jaar 1915 was hij weer in het grootseminarie te Gent, waar hij op 1 mei 1916 tot priester werd gewijd. Hij werd actief als onderpastoor in de arme Gentse arbeidersparochie Sint-Coleta, waarna hij voor de straatkinderen zorgde. Alles wat de priester bezat, ging naar de meestbehoeftigen: zijn geld, zijn eten, zelfs zijn bed, en toen dat alles weggegeven was, aarzelde hij niet zijn viool – en hij hield zoveel van vioolmuziek – en zijn zakhorloge naar de Berg van Barmhartigheid te brengen, om een arme vrouw, wier man in de gevangenis zat, uit de nood te helpen. Maar meer nog dan de armen en zieken beminde Edward Poppe de kinderen, de ellendigsten vooral. Zijn lijfspreuk was: "Ik sterf liever dan God maar half te dienen".

Na de Eerste Wereldoorlog werd Poppe rector van het klooster bij Moerzeke. Vanaf 1922 was hij geestelijk leider van een opleiding voor brancadierverplegers. Twee jaar later stichtte Edward het Karmelklooster bij Leopoldsburg.
Om gezondheidsredenen verhuisde hij aan het einde van de oorlog naar het landelijke Moerzeke om er als rector van het klooster op krachten te komen (1918-1922). Vier jaar contemplatie en studie, waarvan de helft te bed, waren voor Poppe voldoende om met woord en pen Vlaanderen attent maken op de zware tijden die op handen waren: doorbraak van marxisme, secularisatie en materialisme die Kerk en maatschappij ontwrichten.

In zijn laatste brief van 12 mei 1924 schreef hij aan zijn geestelijk leidsman: "Mijn zending scheen mij to moeten vermenigvuldigd worden door het volledig offer van mijn leven. En omdat ik mij tot mijn zending onwaardig bevond, daarom heb ik mij aan God aangeboden als een graankorrel, die door dood en verdwijning dient vermenigvuldigd te worden in vele andere apostelen van het Rijk, beter dan ikzelf". God aanvaardde dat otferaanbod en riep zijn dienaar tot Zich op 10 juni 1924.

Meer dan in Poppe’s tijd is er nu het probleem van het tekort aan priesterroepingen en sterker nog dat van de verleiding en de gevaren, waaraan de geroepenen staan blootgesteld. Laten we daarom met aandrang bidden dat Poppe’s levensoffer mag uitbloeien in een rijke oogst van vele en heilige priesterroepingen. Paus Paulus VI verwees niet zonder reden naar de Dienaar Gods als naar het voorbeeld voor de priesters van deze tijd, vooral voor de jongere generatie.

De meest geliefde priester van Vlaanderen overleed op 10 juni 1924 op 33-jarige leeftijd in Moerzeke. Op 3 oktober 1999 werd hij door Paus Johannes Paulus II zalig verklaard. In Moerzeke bevindt zich ook de Pius X kapel, waar het stoffelijk overschot van priester Edward Poppe begraven ligt. Deze grafkapel is een waar kunstwerk, en werd ontworpen door architect Lantsogh uit Brugge.

Genadesprankels

(Uit Poppe’s geschriften) 

• Jezus zegent op een bijzondere manier hen die bidden voor zijn aanstaande priesters.

• Heilige priesters heiligen de parochie, hernieuwen de vurigheid der kloosters, herscheppen de jeugd. Heilige priesters zullen stenen raken.

• De tijden zijn zo zwaar, dat heiligen alleen baat bijbrengen.

• Een heilig priester verricht wonderen in de zielenwereld

• Hoe kan de wereld nog gered worden? Ah, niet anders, dunkt mij, dan door heilige priesters.

• De heiligen alleen laten sporen na zich; de anderen maken gerucht, maar laten niets na op hun doortocht.

• Tussensoorten? Daar speelt de wereld mee.

• Jezus’ arm evangelisch leven moet in ons zo helder doorschijnen, dat ze Hem erkennen en beminnen in ons. Voor het argument van een verstorven priester blijft het volk vatbaar.

• Christus’ Rijk moet komen door de priesters, door vrijwillig kleine, arme, nederige priesters.

• Een heilig priesterschap is de schoonste lof, die gij Mij, uw Heer, kunt aanbieden: “ Laus Deo” . Dus een levende benedictie voor de hemel en, in mijn Kerk, voor de zielen.

• Geleerdheid is een kostbare gave, maar tenslotte komt alles op de heiligheid neer en vloeit alles daaruit voort.

• Een dag zonder Mis is een dag zonder zon.

• Een heilig priester is gelukkig, maakt gelukkig, leeft gelukkig, sterft gelukkig!

• Uit Maria komt alles: Jezus, de genade en de heiligheid.

Gebed tot Edward J.M. Poppe

Almachtige eeuwige God, die, tot luister van uw Kerk en tot aangroei van uw Rijk in de zielen, uw dienaar EDWARD hebt opgewekt, wij smeken U met vertrouwen, dat Gij U zoudt gewaardigen hem te verheerlijken op aarde en zijn naam te laten schitteren In de Hemel.
Eucharistisch Hart van Jezus, werk in uw Dienaar EDWARD, de wonderwerken uit van uw barmhartige Goedheid en geef weldra tot patroon en beschermheilige van de Eucharistische Aktie degene, die er weleer de apostel van was en de bezielende leider.
En Gij, o Maria, Koningin en Middelares Van alle genaden, gedenk de algehele toewijding van uw kind en liefdeslaaf: maak Gij hem nu groot voor het aanschijn van de wereld, zoals hijzelf U steeds verheerlijkt heeft tijdens zijn leven.
Amen.

Poppe's gebed om heilige priesters

Heer Jezus, indien er geen heilige priesters opstaan, welke vruchten zuilen uw vergoten Bloed, uw Kruisdood, uw Eucharistie dan opleveren?
De armen dolen weg, verzinken en worden vergeten: Zend uw priesters!
De kinderen ontglippen ons: Zend uw priesters! Wanneer priesters lijk Gij, Jezus? Wanneer priesters der armen? Wanneer priesters voor de mansardekamers, priesters voor de kleinen, priesters voor de krotbewoners? Wanneer komen zij?
Ziet Gij niet, Heer, dat de zielen in groten getale verzinken in wereldse zin en lichtzinnigheid, in genotzucht en ontrouw, in onverschilligheid en ongeloof?
Jezus, geef ons priesters met de geest der Apostelen. Arm bij de armen! Klein bij de kleinen! Wanneer komen zij, de priesters die bij de armen leven, priesters die van huis tot huis gaan, die de schapen zoeken in de achterbuurten van armoede en zonde? Waar blijven ze, Jezus? Voor duizenden blijft uw Bloed nutteloos vergoten! Gaat de wereld haar geestelijke ondergang tegemoet? Kunnen de kleinen er iets aan doen, dat hun ouders niet opgewassen waren voor hun taak en dat hun priesters geen heiligen zijn?
Heer, zend Gij priesters, de uwe, de ware, de arme, de heilige! Zo Gij uw priesters zendt, dan kunnen die kleinen gered worden, talloze armen in uw liefde ondergebracht worden en U bewaard blijven voor eeuwig.
Gedenk, o Jezus, wat Gij geleden hebt, gedenk uw eindeloze liefde en de onschuld der kleinen! Zend uw priesters! Moeder, toon U Moeder! Priesters, Jezus! Echte priesters!

Maria, Koningin van de priesters, terwille van Poppe’s levensoffer, geef ons talrijke priesters, die het Eucharistisch, Mariaal en hiërarchisch ideaal van Poppe tot het hunne maken! Moeder, geef ons heilige priesters!
Amen.